Naar content

Leerlinggestuurd leren

Leiders in het onderwijs willen dat leerlingen meer autonomie hebben, van wat ze leren tot hoe het werkt op school. Leiders zien steeds meer in hoe belangrijk het is om leerlingen klaar te stomen voor de buitenwereld. Daarom stellen ze dat 'leerlinggestuurd leren' de norm moet worden, niet de uitzondering.

76%van de docenten in Mexico vindt dat autonoom leren een van de grootste voordelen is van het gebruik van technologie in de klas.

Blink Learning, 2018

65%van de Amerikaanse docenten zegt dat leerlinggestuurd leren heel belangrijk is om vaardigheden voor de 21e eeuw te ontwikkelen.

Nureva, 2016

67%van de mensen in Spanje vindt het belangrijker dat openbare scholen leerlingen leren creatief te zijn en onafhankelijk te denken, dan dat ze ze discipline leren.

Pew Research Center, 2017

Advies van experts

Leerlinggestuurd leren

Een gesprek met Rob Houben

Schooldirecteur, Agora

Rob Houben

Waarom denk je dat steeds meer scholen zich richten op leerlinggestuurd leren? Wat zijn volgens jou de grootste voordelen?

Scholen beginnen eindelijk in te zien dat je leerlingen niet kunt dwingen gepassioneerd en gemotiveerd te zijn. We weten dat niet je IQ, maar je passie en motivatie de sleutel zijn tot succes. Als we dus uitgaan van de interesses van de leerlingen, kunnen we dat als basis gebruiken om vaardigheden en kennis op te bouwen. Dan leren leerlingen erg snel en hun leven lang.

Wat is het beste voorbeeld van leerlinggestuurd leren dat je ooit hebt gezien?

Bij Agora hadden we een leerling die ons uitlegde hoe een atoombom werkt. Andere leerlingen repareren auto's. En nog weer andere leerlingen hebben onze digitale schoolomgeving gemaakt en begonnen een eigen bedrijfje toen ze zestien waren. Een van onze leerlingen leerde zelfstandig Koreaans en gaf Koreaanse gasten een rondleiding door onze school. Ik zie leerlingen in hun eentje een project starten en er het eindigen met vijftien of zelfs dertig andere leerlingen die helpen er een succes van te maken. Ik zie projecten die worden gestart door dertienjarige leerlingen, waar volwassenen een dag per week vrijwilligerswerk voor doen.

Welke basiselementen moeten er aanwezig zijn voordat leerlinggestuurd leren kan plaatsvinden op school?

Het draait allemaal om de mindset van de docenten en andere medewerkers. Je moet vergeten wat je weet over lesgeven en hoe scholen worden georganiseerd, en aan de gang met wat je echt weet over leren. Je moet aan de slag met de persoonlijke doelen en leertrajecten van de leerling. Dat betekent dat je begint bij iets wat de leerling wil leren, maken of doen en dat je de leerling de kans geeft tijdens dit proces fouten te maken en daarvan te leren. Een 'docent' moet zijn kennis gebruiken om de juiste vragen te stellen en te zorgen dat de leerling reflecteert, niet alleen maar dingen uitleggen aan de leerling. Zo kunnen leerlingen de leiding nemen over hun eigen leerproces. Daarvoor hoef je geen klassen, vakken, roosters of leeftijdsgroepen te maken.

Yuhei Yamauchi
Leerlinggestuurd leren

Een gesprek met Yuhei Yamauchi

Docent, interfacultair initiatief voor informatica, Universiteit van Tokyo

Waarom denk je dat steeds meer scholen zich richten op leerlinggestuurd leren? Wat zijn volgens jou de grootste voordelen?

Informatie- en communicatietechnologie, zoals AI, wordt steeds meer gebruikt. Mensen hebben dus andere vaardigheden nodig. Omdat mensen tegenwoordig ouder dan honderd kunnen worden en vaker van carrière veranderen, moeten we levenslang blijven leren. Dit moeten scholen ons leren. Door de aandacht te richten op leerlinggestuurd leren, kunnen leerlingen 'leren leren'. Ook denken ze meer na over hoe ze wat ze leren op school kunnen toepassen in hun leven. Het is een belangrijk voordeel dat leerlingen begrijpen waarom ze iets leren.

Hoe weet je wanneer leerlinggestuurd leren effectief is?

Bij leerlinggestuurd leren is het belangrijk dat de leerling zelf problemen bedenkt en vragen formuleert. Leerlinggestuurd leren is effectief als leerlingen gemotiveerd zijn aan problemen te werken. Daarnaast discussiëren ze met klasgenoten en mensen van over de hele wereld en zoeken ze oplossingen voor tegenstrijdigheden en conflicten wanneer mensen verschillende ideeën hebben. Dan zijn ze op een dieper niveau aan het leren. Met andere woorden: leren is pas effectief als de leerling gemotiveerd is.

Welke basiselementen moeten er zijn voordat leerlinggestuurd leren kan plaatsvinden op school?

Als je wilt dat leerlinggestuurd leren effectief is, moet de docent de leerling ondersteunen bij het kiezen van een onderwerp waarin deze geïnteresseerd is en dat kan worden behandeld in de gestelde tijd. Leerlingen moeten toegang hebben tot de benodigde informatie en mogelijkheden om hun onderwerp te bespreken met klasgenoten om het nog beter te begrijpen. Daarnaast is het belangrijk dat leerlingen kunnen praten met experts in de gemeenschap, zodat ze hun mening kunnen versterken en verdedigen. Tijdens leerlinggestuurd leren moet de docent het juiste advies geven als de leerling even niet meer verder komt.

Bekijk meer informatie in het Docentencentrum

Bekijk online trainingen en informatiebronnen om docenten en leerlingen nu voor te bereiden op de toekomst.

Aan de slag

Opkomende aspecten van klassikaal onderwijs ontdekken

Bekijk de belangrijkste trends die we op dit moment in het onderwijs tegenkomen en die het onderwijs van morgen bepalen.

Meld je hier aan voor onder andere updates, inzichten en bronnen.